Mongolian

МХХТ-ийн тархац өргөжих тусам дэлхийн улс орнуудын засгийн газрууд МХХТ-ийг ашиглан олон нийтэд хүргэх үйлчилгээг сайжруулах цахим засаглалын төлөвлөгөө, төслүүдийг олноор хэрэгжүүлж байгаа билээ. Зарим газруудад засгийн газрын санхүүгийн ба техникийн боломжууд хязгаарлагдмал байдаг нь цахим засаглалын үр өгөөжийг хүн болгонд хүргэх засгийн газрын чадамжинд бэрхшээл учруулдаг. Гэхдээ төрийн үйлчилгээг боломжийн өртгөөр илүү өргөн хүрээнд хүргэх төрийн хариуцлагыг биелүүлэх боломжийг бүрдүүлж болохуйц их хэмжээний санхүүгийн ба мэдлэг туршлагын нөөц байдаг байна.

Энэ модуль МХХТ-ийн хөгжлийн төсөлтэй холбогдох төслийн удирдлагын үндсэн үзэл баримтлалын талаар таницуулна. МХХТ-ийн үйлчилгээний удирдлага, хөгжлийг хэрэгжүүлэгч практик ажилтнуудад нийтлэг ашиглагдах төслийн удирдлага арга, үйл явцыг энэ нь багтаасан юм. Зарим нөхцөл байдлын судалгаа, практик арга хэрэгсэл, загваруудыг энэ модуль агуулсан бөгөөд МХХТ-ийн төслийг удирдах, төлөвлөхөд гардаг онцлог зүйлүүдийг тусгайлан авч үзэж тусгасан болно.

Мэдээллийн эринд мэдээлэл нь хамгаалагдах ёстой хөрөнгө бөгөөд бодлого боловсруулагчид мэдээллийн аюулгүй байдал гэж юу болох мэдээллийг задлах,  мэдээлэлд халдахын эсрэг арга хэмжээг хэрхэн авах талаар мэддэг байх шаардлагатай. Энэхүү модуль нь мэдээллийн аюулгүй байдлын хэрэгцээ, мэдээллийн аюулгүй байдлын асуудлууд, хандлага болон мэдээллийн аюулгүй байдлын стратегийг боловсруулах үйл явцын талаар товч ойлголтыг өгнө. 

Интернет нь төрийн бодлого, хүний тогтвортой хөгжлийн асуудлаар олон улсын болон улс орнуудын хүрээнд ихээхэн сорилтуудыг бий болгож буй юм. Тиймээс Интернетийн хэрэглээ, үйл ажиллагааг засаглах олон улсын бодлого, үйл явцыг боловсруулах үйл ажиллагаа явагдсаар байна. Хэдийгээр Ази, Номхон Далайн бүсд дэлхийн хэмжээний Интернет хэрэглэгчдийн томоохон хувь нь байдаг Интернетд хамаарах бодлого боловсруулах үйл явцын хувьд хавьгүй доогуур түвшинд байгаа юм. Энэхүү бүс нутагт Интернетийн Засаглалтай хамаарах хэд хэдэн асуудлууд, онцлог сорилтууд байгаа билээ.

Мэдээллийн технологийн системийн хэрэглээ нь сүүлийн хэдхэн жилийн дотор бидний аж амьдрал, ажил төрлийн хэлбэрийг  бүхэлд нь өөрчлөөд байгаа билээ. Мэдээллийг үүсгэх, хадгалах, дүн шинжилгээ хийх, мэдээлэлд нэвтрэх болон түүнийг мэдээлэх үйл ажиллагаатай холбоотой шинэ зах зээл, шинэ бизнесийн төрөл, загварууд үүсэн бий болж асар их хурдацтайгаар хувьсан өөрчлөгдөж, шинэ шинэ дэвшилтэд шатанд гарч байна.

Уламжлалт засаглалын үйл ажиллагаа, үйлчилгээний гүйцэтгэлийг нэмэгдүүлэх үүднээс МХХТ-ийг хэрэглэснээр ЭЗГ-ийг шууд тодорхойлоно. Өөрөөр хэлбэл ЭЗГ гэдэг нь “Засгийн газар үйл ажиллагааныхаа үр ашиг, бүтээмж болон иргэдэд хүргэж буй үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг дээшлүүлэх зорилгоор тоон технологийг ашиглах үйл явц юм” гэж тодорхойлсон. 

Засгийн газрууд ХМХТ нь зөвхөн МХТ-ын үйлдвэрлэл эсвэл эдийн засгийн зах зээлийг хөгжүүлэх бус эдийн засаг, нийгэм, мөн түүнчлэн улс төрийн өсөлт хөгжлийг үүсгэхэд МХТ-г ашиглах тал дээр төвлөрч эхэлсэн. Ялангуяа засгийн газрууд янз бүрийн салбарууд, түүн дотроо бодлого тодорхойлох, зохицуулалтын орчинг бүрдүүлэх, үндсэн дэд бүтцэд хандах, МХТ-ын үндсэн мэргэжлийн хөгжлийг хурдасгах, зохистой агуулгыг хөгжүүлэх, хөгжилд зориулж МХТ-г хэрэглэх, сүүлийн үеийн шийдэлд хүрэхийн тулд дэвшилттэй МХТ-ын судалгаа, хөгжүүлэлтийг дэмжих тал дээр ХМХТ-ын бодлогыг хөгжүүлэхээр хүлээж байна.

МХХТ болон МХЗ-уудын хоорондын уялдаа холбоо нь зарим тохиолдолд тодорхой, харин зарим уедээ ээдрээтэй мэт харагдана. Гэхдээ бодит байдал дээр энэхуу уялдаа холбоо байдаг бегеед уунийг заримдаа сайжруулах, тайлбарлах шаардлага урган гарч ирдэг. Энэхуу модуль нь Ази, Номхон далайн бус нутаг дахь гол салбаруудын хегжлийн уйл явцад МХХТ-ийг хэрэглэсэн кейс судалгаануудаар дамжуулан уншигчдад энэхуу уялдаа холбооны олон терел цар хурээний талаар судлах боломжийг олгох юм.

Primer 1: An Introduction to ICT for Development seeks to provide an introduction to and preliminary understanding of the linkages between ICTs and the achievement of the human development goals in society. Today, this newly emerging academic discipline is called ICT for Development (ICTD or ICT4D).